Güncel

İki kara deliğin dansı görselleştirildi

NASA, Güneş'ten milyonlarca kat daha fazla kütleye sahip, birbirinin yörüngesindeki iki kara deliğin birbiri etrafında dans ettiğini gösterdi.

Görselleştirmede iki kara deliğin her birini çevreleyen sıcak gaz fırtınası (yığılma diski) arasından ışığı nasıl çarpıttığı ve yeniden yönlendirdiği görülüyor.

NASA’nın tanımladığı üzere iki disk de genelde “çift hörgüçlü bir görünüm” kazanıyor fakat biri diğerinin önüne geçtiğinde, ışık kara delikler etrafındaki büyük uzay-zaman kuvvetlerini taşımak zorunda kaldığı için hızla değişen bir yay dizisi haline geliyorlar.

NASA’nın Maryland eyaletinin Greenbelt bölgesindeki Goddard Uzay Uçuş Merkezi’nden görselleştirmeyi yapan astrofizikçi Jeremy Schnittman “İki süper kütleli kara delik görüyoruz, daha büyük olan 200 milyon güneş kütlesine sahip, küçük yoldaşının kütlesiyse bunun yarısı kadar” dedi.

Işık kaynaklarını izlemeyi kolaylaştırmak için seçilen mavi ve kırmızı renkler aynı zamanda bu muazzam uzamsal olayın gerçekliğini yansıtıyor. Sıcak gaz daha mavi bir ışık yayıyor ve küçük kara deliklerin etrafındaki madde yüksek sıcaklıklar üreten güçlü etkilerle karşılaşıyor.

Bu görselleştirme gerçek renklerle üretilmiş olsaydı, renkler görünmez olurdu. Mavi disk biraz daha yüksek bir sıcaklığa ulaştığı için salımların çoğu morötesi ışıktan oluşur.

Işığın izlediği yolları etkileyen yerçekimi bükülmesi nedeniyle diskin bir tarafı diğerinden daha parlak olacaktır. Bu hızlı hareket, parlaklığını Doppler artırma yoluyla değiştirerek izleyiciye dönük tarafın daha parlak ve aksi yöne dönen tarafın daha sönük görünmesine neden olur.

Videoda görülebilen bir başka tuhaf olay da kara deliklerin izleyiciye daha yakın olduklarında daha küçük ve uzaklaştıklarında daha büyük göründüğü “göreli sapma”.

Bu mantığa aykırı olsa bile olayın tuhaf açıklaması, her iki kara deliğin de her bir yörüngede birbirlerinin etraflarında daire çizen küçük görüntülerini oluşturmasıdır. Kara deliklerden gelen ışık 90 derece yeniden yönlendiriliyor, bu da izleyicilerin bütünleri aynı anda iki perspektiften, ön taraftan ve köşe tarafından, görebileceği anlamına geliyor.

Schnittman “Bu yeni görselleştirmenin çarpıcı bir yönü, kütleçekimsel merceklenmeyle üretilen görüntülerin kendilerine benzeyen doğası” ifadelerini kullandı.

Normal bir bilgisayarda bu kareleri üretmek için gereken hesaplamalar yaklaşık 10 yıl sürerdi fakat bu görevi gerçekleştirmek için NASA’nın İklim Simülasyon Merkezi’ndeki Discover süper bilgisayarının işlem gücünün yalnızca yüzde 2’si yeterli oldu. O yüksek güçlü makine için bile tamamlanması bir günden uzun sürdü.

Gökbilimciler gelecekte bu gibi kara deliklerden yerçekimi dalgalarını -uzay-zamandaki dalgalanmaları- spiralleşip birleşirken tespit edebileceklerini düşünüyor.

(Independent Türkçe)

 

Daha fazla göster

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu